Multiplex (en triplex) zijn plaatmaterialen, gemaakt van hout; ze zijn opgebouwd uit een oneven aantal fineerlagen die kruiselings op elkaar verlijmd worden.
Multiplex-platen worden soms genoemd naar de dekfineren (buitenlagen), zodat het mogelijk is dat “berken multiplex” binnenlagen heeft in bijvoorbeeld populier, of een naaldhoutsoort zodat het goedkoper is.
Multiplex vertoont minder werking dan massief hout.
Waar het voor de toepassing belangrijk is wordt in de handel dan ook meestal gespecificeerd wat de binnenlagen zijn. Van de andere kant wordt plaat ook wel vernoemd naar de binnenlagen, en wordt het dekfineer op de koop toe genomen.
De voordelen van multiplex:
- Efficiënter gebruik van het hout, ook de anders minderwaardige stukken van de boom worden gebruikt, bijvoorbeeld voor de binnenlagen van het multiplex.
- Door de gekruiste lagen is de plaat in sommige richtingen sterker dan massief hout van dezelfde afmetingen en hetzelfde gewicht.
- multiplex vertoont minder werking dan massief hout.
- verkrijgbaar in verschillende diktes (van minder dan 1 mm tot 40 mm en meer) en afmetingen (standaard meestal 2,50 of 2,44 m x 1,22 m, maar ook tot 12 m lang indien nodig)
- multiplex is veel sterker en lichter dan MDF, en kent vrijwel geen kruip. Multiplex geniet daarom voor belaste beplating de voorkeur.
Types en toepassingen
Er bestaan heel wat verschillende soorten multiplex, al naargelang de toepassing. Multiplex platen zijn in te delen in verschillende categorieën:
- Constructiemultiplex, dus waar de sterkte belangrijker is dan het uiterlijk. Deze worden bijvoorbeeld gebruikt in de bouw voor niet-zichtbare toepassingen of voor verpakking.
- Decoratieve multiplex die meestal voorzien is van wat men noemt ‘edelfineren’, dus mooie houtsoorten, en gebruikt wordt voor zichtbare toepassingen
- Speciale multiplex, zoals vliegtuigtriplex, kogelwerende multiplex enzovoort.
- Indien gewicht een rol speelt kan multiplex uit populierenhout een oplossing bieden.
- Multiplex WBP water boiled proof is geschikt voor toepassing in een vochtige omgeving.